Những ngày gần đây, dư luận ở Việt nam xôn xao khi ông Đỗ Minh Tuấn – Chủ tịch tỉnh Thanh Hóa cùng một phó chủ tịch tỉnh đột ngột vắng mặt, và Phó Chủ tịch Mai Xuân Liêm tạm thời phụ trách điều hành.
Đáng chú ý, truyền thông nhà nước dùng cụm từ “vắng mặt bất thường”, nhưng theo giới quan sát cho rằng, đây có thể chỉ là phần nổi của tảng băng chìm trong một chiến dịch điều tra quy mô lớn ở địa bàn chính trị quan trọng Thanh Hóa.
Không chỉ như vậy, mà hàng loạt nhân vật từng gắn bó mật thiết với vùng đất xứ Thanh như ông Đỗ Trọng Hưng, Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa; hay ông Đỗ Đức Duy, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp cũng vắng bóng trong nhiều sự kiện quan trọng.
Theo giới thạo tin, sự biến động ở Thanh Hóa trong những ngày này gắn liền với bước đi chiến lược của Tướng Tô Anh Dũng, là một nhân vật có thể tham gia “dọn đường” cho một cuộc thay đổi lớn ở thượng tầng chính trị sắp tới.
Điều đó đồng nghĩa với việc, ứng viên số 2 cho ghế Tổng Bí thư tại Đại hội 14 là Thủ tướng Phạm Minh Chính đang đối mặt nguy cơ bị loại bỏ là rất cao. Về khả năng vì sao ông Chính có thể bị loại, theo giới phân tích quốc tế có thể xuất phát từ 3 nguyên nhân nổi bật:
– Một là, dính líu đến mạng lưới quyền lực ở Thanh Hóa, theo đó, Thanh Hóa lâu nay là “căn cứ địa” chính trị, nơi nhiều nhân vật có quan hệ gần gũi với Thủ tướng Chính từng giữ vị trí quan trọng. Việc điều tra lan tới đây cho thấy hệ thống bảo trợ chính trị mà ông Chính dựa vào có thể đang bị đánh sập từng mảng.
– Hai là thế yếu của ông Phạm Minh Chính và phe Thanh hóa trong cuộc cạnh tranh phe phái hết sức quyết liệt trong cuộc đua trước Đại hội 14. Thủ tướng Chính lại bị đánh giá là mất dần sự ủng hộ từ các “nhóm lợi ích”, vốn là bệ đỡ quan trọng để duy trì vị thế.
Trong khi Tổng Bí thư Tô Lâm đang củng cố quyền lực bằng hàng loạt động thái chống tham nhũng và ráo riết kiểm soát nhân sự. Nguyên nhân nữa được cho là mang tính quyết định cao nhất, đó là “ván cờ” Đường sắt Cao tốc Bắc – Nam trị giá 67 tỷ USD.
Ông Chính bị cáo buộc đang bằng mọi giá để Công ty Vinspeed của tỷ phú Phạm Nhật Vượng sẽ làm “bình phong” cho nhà đầu tư Trung Quốc trong siêu dự án này. Dự án này, được coi là “công trình thế kỷ” và sẽ quyết định tương lai phát triển hạ tầng Việt Nam trong nhiều thập niên.
Nhưng việc, Thủ tướng Chính bằng mọi cách để Vinspeed đóng vai trò bình phong, che chắn cho nguồn vốn và công nghệ Trung Quốc, sẽ khiến cho nguy cơ lệ thuộc kinh tế, thậm chí ảnh hưởng đến chủ quyền chiến lược của Việt nam.
Theo giới phân tích, Dự án Đường sắt Cao tốc Bắc – Nam là “con dao hai lưỡi” của ông Chính. Nếu thành công, đây sẽ là “di sản” lớn nhất của ông Chính để lại cho hậu thế.
Nhưng ngược lại, nếu bị chứng minh có yếu tố lợi ích nhóm, hay ràng buộc ngầm với Ban lãnh đạo Trung Quốc, thì đây sẽ là điểm yếu “chí mạng” khiến sự nghiệp chính trị của ông Chính không thể cứu vãn.
Đặc biệt, khi Tổng Bí thư Tô Lâm có thái độ không “thân thiện” với Bắc Kinh, và đây có thể trở thành lý do đủ mạnh để loại ông Chính khỏi cuộc đua.
Nhưng nhiều ý kiến cho rằng, ông Chính vẫn còn “cửa hẹp” nếu tìm được liên minh chính trị mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, khả năng cao ông Phạm Minh Chính đang trở thành “vật tế thần” trong cuộc thanh lọc trước Đại hội 14 của Tô Lâm.
Nếu kịch bản loại bỏ diễn ra, nó sẽ không chỉ là sự thay đổi nhân sự đơn thuần, mà còn phản ánh cuộc đấu đá khốc liệt trong nội bộ quyền lực của Đảng CSVN.
Việt Nam sẽ đi theo kịch bản nào sau Đại hội 14 để tránh lặp lại “thảm kịch phe phái”, hay tiếp tục vòng xoáy loại bỏ nhau bằng những toan tính chính trị kín kẽ dường như bất tận?
Trà My – Thoibao.de
