Mới đây, ông Lê Minh Trí – Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao, đã khẳng định: xử lý các vụ án tham nhũng, tiêu cực không phải là vấn đề lớn, và không quá khó.
Nhưng các vụ án dân sự, liên quan đến các tranh chấp hành chính, kinh doanh…, mới là khó nhất. Lời khẳng định này của ông Trí đã gây xôn xao dư luận và đã khiến nhiều người bất ngờ.
Tuy nhiên, tại cùng buổi họp, ông Dương Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội, lại đưa ra một bức tranh khác. Theo ông Bình cho biết tỷ lệ giải quyết án dân sự, án hành chính bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan vẫn chưa đạt yêu cầu.
Theo giới quan sát, những phát biểu trên đã phơi bày một nghịch lý trong hệ thống tư pháp ở Việt Nam. Trước các áp lực của Tổng Bí thư Tô Lâm các cơ quan tư pháp đã buộc phải giảm bớt tình trạng “chạy án”, nên đã khiến việc can thiệp vào các vụ án tham nhũng nhiều rủi ro hơn.
Ngược lại, các vụ án dân sự, với tính chất phức tạp và liên quan đến quyền lợi trực tiếp của các bên, lại trở thành mảnh đất màu mỡ cho việc “chạy án”.
Giới quan sát cho rằng, tình trạng này vẫn gia tăng bởi đây là một vấn đề mà lãnh đạo các cơ quan tư pháp có thể dễ dàng tùy ý xử đúng hay sai, tùy thuộc vào sức nặng “phong bì của đương sự hay bị đơn.
Hơn nữa, các vụ án dân sự là nơi ít bị giám sát, bởi nó không có sự chú ý lớn từ dư luận như ở các vụ án tham nhũng, nên các quan chức tư pháp có thể “làm luật” dễ dàng.
Khi phong bì của ai nặng hơn ai đã trở thành một yếu tố quyết định, thì đây là một lỗ hổng rất lớn của hệ thống tư pháp ở Việt nam, nơi công lý dễ dàng bị bóp méo.
Và nếu hệ thống tư pháp ở Việt nam không vượt qua được các những thách thức và tiêu cực này, thì lòng tin của người dân vào hệ thống tư pháp sẽ bị xói mòn, để từ đó sẽ gây ra những hậu quả bất ổn cho xã hội.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
