Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa có báo cáo về những vướng mắc trong việc triển khai Luật Điện lực. Đáng chú ý, EVN đề nghị xử lý hành chính đối với các tổ chức, cá nhân lắp đặt điện mặt trời để tự dùng nhưng không báo cáo. Với lý do, sẽ gây khó khăn cho việc quản lý lưới điện và quy hoạch nguồn điện quốc gia.
Tuy nhiên, đề xuất trên đã trái với Nghị định 58/2025 của Chính phủ mới ban hành, quy định chi tiết một số điều của Luật Điện lực không có điều khoản nào coi việc không đăng ký điện mặt trời mái nhà là vi phạm.
Điều này khiến dư luận đặt câu hỏi: EVN có đang cố tình “vượt rào”, nhằm siết chặt cả những mô hình tự phát vốn được khuyến khích để góp phần giảm tải hệ thống điện quốc gia?
Một số ý kiến cho rằng, thay vì tìm cách bổ sung chế tài, EVN cần nhìn nhận đây là một hình thức xã hội hóa năng lượng cần phải được khuyến khích. Bởi lẽ, người dân tự bỏ tiền đầu tư để sử dụng điện sạch, giảm phụ thuộc vào nguồn điện quốc gia, về nguyên tắc không gây thiệt hại cho hệ thống.
Trái lại, động thái đề xuất xử phạt có thể bị hiểu như một biểu hiện mang tính “độc quyền”, muốn kiểm soát mọi nguồn điện, bất kể quy mô và mục đích.
Trong bối cảnh ngành điện liên tục kêu khó về vốn đầu tư và khả năng đáp ứng nhu cầu, việc EVN cố tình hạn chế hay tạo rào cản khó khăn cho người dân tham gia phát triển năng lượng tái tạo càng dễ tạo ra những phản ứng tiêu cực.
Dư luận đặt câu hỏi: EVN muốn quản lý để đảm bảo an toàn lưới điện, hay đơn giản chỉ muốn làm “cha thiên hạ” trong mọi hoạt động sản xuất, sử dụng điện?
Đề xuất của EVN dù hiện vẫn đang trong quá trình xem xét, nhưng rõ ràng đã cho thấy về sự bất cập giữa quản lý nhà nước và tính độc quyền của tập đoàn Điện lực Việt nam – vốn đã nắm giữ thị phần gần như tuyệt đối trong ngành điện ở Việt Nam hiện nay.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
